Một số đánh giá và giải pháp cải thiện chất lượng nước hồ Hoàn kiếm
Hồ Hoàn Kiếm hay Hồ Gươm là một hồ nước ngọt nằm giữa thủ đô Hà Nội. Tên hồ cũng được đặt cho một quận của Hà Nội, quận Hoàn Kiếm. Nước hồ quanh năm xanh biếc nên Hồ Hoàn Kiếm cũng được gọi là hồ Lục Thuỷ. Hồ Hoàn Kiếm là quần thể có giá trị vô cùng lớn đối với Hà Nội, cả về văn hóa, lịch sử, kiến trúc hoặc khai thác cảnh quan. Ngoài ra, hồ Hoàn Kiếm còn là nơi sinh sống của cá thể rùa Hoàn Kiếm duy nhất và là loài đặc hữu của Việt Nam.

              Từ nhiều năm nay, UBND thành phố Hà Nội luôn tập trung chỉ đạo xử lý ô nhiễm môi trường khu vực hồ Hoàn Kiếm. Nước thải đã được tách ra khỏi hồ Hoàn Kiếm nhờ việc nâng mép hai đập tràn cống xả ra hồ tại phố Hàng Khay và Đinh Tiên Hoàng so với cao độ trung bình của bờ hồ. Hồ chỉ tiếp nhận nước mưa xung quanh qua cống Hàng Khay và Đinh Tiên Hoàng. Các đập tràn tại các cống xả đã tách được hầu hết nước thải đô thị không để chảy vào hồ. Tuy nhiên việc này đã làm giảm đáng kể lượng nước bổ cập cho hồ vào mùa mưa. Mực nước ít khi đảm bảo để duy trì cảnh quan cho hồ. Do không có dòng chảy, hồ bị tù quanh năm, khả năng tự làm sạch nước bị giảm và nguy cơ phú dưỡng gia tăng.

Do mực nước hồ thường bị cạn do bốc hơi trong mùa khô, nên thành phố Hà Nội đã nhiều lần phải dùng phương pháp bổ sung nước cưỡng bức bằng nguồn nước của Công ty Nước sạch Hà Nội. Lượng nước bổ sung mỗi ngày khoảng 500m3 - 800m3 trên tổng lượng nước trong hồ 160.000m3 cũng không làm xáo trộn điều kiện sinh thái trong hồ.
Kết quả phân tích chất lượng nước của các cơ quan, đơn vị nghiên cứu sau đợt nạo vét bùn, rác ven bờ và bổ sung nước vào hồ Hoàn Kiếm cho thấy mức độ ô nhiễm ở đây giảm và thấp hơn nhiều so với các hồ khác trong thành phố, nồng độ oxy đã được nâng lên, môi trường sống cho các loài thủy sinh được cải thiện. Tuy nhiên,đây cũng chỉ là các giải pháp tình thế, chưa bảo đảm được một cách bền vững môi trường trong sạch cho hồ Hoàn Kiếm.
Bảng 1. Hàm lượng trung bình một số chỉ tiêu môi trường nước
trong các tháng tại hồ Hoàn Kiếm năm 2015
                                              ĐV: mg/l
Tháng
Trung bình
BOD5
COD
NH4+
NO2-
PO43-
Tháng 3
Min
41,9
80,2
0,46
0,18
0,029
Max
48,4
88,1
0,57
0,32
0,037
Tháng 4
Min
22,5
31,7
0,65
0,014
0,019
Max
29,5
38,6
0,87
0,029
0,027
                                   Nguồn: Chi cục Thủy sản Hà Nội năm 2015
Lớp bùn trong hồ hiện nay nằm ở bề dày trung bình từ 0,6 đến 0,8 m. Nước trong hồ Gươm chủ yếu do nước mưa cung cấp.
Hút bùn là biện pháp cải tạo hồ rất hữu hiệu nếu được thực hiện đúng đắn. Một trong những nguy cơ của việc hút bùn là sự giải tỏa chất dinh dưỡng từ bùn ra nước hồ. Về khía cạnh này thì công nghệ Sediturtle của Đức có ưu thế vượt trội so với máy xúc. Nạo vét bùn bằng tay sẽ làm tăng nguy cơ giải tỏa chất dinh dưỡng hoặc chất độc từ bùn ra nước dẫn đến nguy cơ tăng cường sự phát triển của tảo (hiện tượng tảo nở hoa). Vì vậy, nếu phải để trục vớt rác rưởi và các vật thể lớn bằng nạo vét cơ khí hoặc thủ công (do công nghệ Đức không chỉ hút được các vật có kích thước <5 cm) thì cũng cần thực hiện với sự chú ý đặc biệt.
Chính vì vậy, cải tạo hồ là việc làm rất cần thiết để bảo vệ hệ sinh thái, trong đó có loài rùa quý trước nguy cơ bị huỷ diệt bởi sự ô nhiễm và sa lắng bùn. Chỉ chừng nào hệ sinh thái này được phục hồi thì chất lượng nước trong hồ Gươm mới được cải thiện bền vững. Giải pháp sinh thái về thực chất là giải pháp xử lý môi trường nước bền vững./.

                                  Tạ Văn Sơn – Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Hà Nội 

Chi cục Thủy sản Hà Nội

BÀI VIẾT KHÁC

Bản đồ hành chính

Bản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chínhBản đồ hành chính

Liên kết website

Thời tiết

Tổng lượt truy cập

Đang truy cập: 11325
Tổng lượng truy cập: 28282390